پوست انسان با میلیاردها باکتری مختلف احاطه شده است. از آنجایی که پوست و بافتهای خارجی بدن انسان با محیط بیرون تماس مداوم دارند، میکروبها هم به راحتی میتوانند در این نواحی از بدن ساکن شوند. در این مقاله شما را با انواع باکتری های پوست انسان آشنا میکنیم.
انواع باکتری پوست انسان
بخش عمدهای از باکتریها در پوست و موی انسان زندگی میکنند. در علم پزشکی این نواحی محل خوبی برای حضور باکتریهاست اما با این حال آسیبی به بدن نمیرسانند.
ابتدا باید بدانید که به این شیوه از زندگی باکتریها همزیستی میگویند که در آن یک همزیست سود میبرد و طرف دیگر نه سود میبرد و نه زیان میبیند.
نوع دیگر از باکتریها همزیستی دو سویه دارند که در چنین رابطهای، هر یک از آنها از فعالیت دیگری بهره و سود میبرد. برخی از باکتریهای پوست با ترشح مایعی که میکروبهای مضر را دور میکند از بدن انسان در برابر باکتریهای بیماریزا محافظت میکنند.
سایر باکتریها از طریق آگاه سازی سلولهای سیستم ایمنی بدن و تحریک آنها به پاسخ دهی در برابر باکتریهای بیماریزاد از بدن محافظت میکنند.
در حالی که بخش عمدهای از باکتریهای پوست بی ضرراند، برخی هم ممکن است سلامتی انسان را به خطر بیاندازند. این گونه از باکتری میتواند بدن را دچار عفونتهای خفیف مثل جوش زدن، آبسه و سلولیت کند. همچنین عفونتهای جدی خونی، مننژیت و مصمومیت غذایی هم ممکن است پیش بیاید.
درعلم زیست شناسی باکتری پوست بر اساس محیطی که در آن رشد پیدا میکند به حالتهای مختلف در میآید. سه ناحیه مختلف بدن شامل نواحی چرب مثل سر، گردن و اندام زیرین، نواحی مرطوب مثل چین و چروک آرنج و بین انگشتها و نواحی خشک مثل سطح دست و پا نواحی مختلفیاند که در آن باکتری زندگی میکند.
در ادامه پنج نوع مختلف این باکتریها را که روی پوست قرار دارند معرفی کردهایم.
آکنههای Propionibacterium
این آکنهها در سطوح چرب پوست و فولیکولهای مو رشد میکنند. باکتریهایی از این دست به دلیل وجود بیش از حد چربی و منافذ مسدود شده تکثیر میشوند و باعث ایجاد آکنه در پوست میشوند. آکنههای Propionibacterium از چربی که غدد چربی پوست ایجاد میکنند به عنوان منبع رشد خود استفاده میکنند.
این چربی لیپیدی تشکیل یافته از چربیها، کلسترول و سایر مواد لیپیدی است. سبوم برای سلامت پوست ضروری هستند و از مو و پوست محافظت میکنند.
ایجاد غیرمعمول سطوح با بستن منافذ تبدیل به آکنه میشوند و گلبولهای سفید را آگاه میکنند که التهاب پوستی ایجاد شده است.
باکتری کورینه باکتریومها
این باکتری هم بیماریزاست و هم نیست. کورینه باکتریوم دیفتری سمهایی تولید میکند که میتواند باعث بیماری دیفتری بشود. دیفتری نوعی عفونت است که عموما گلو و غشای مخاطی بینی را آلوده میکند. این نوع از باکتریها از آنجایی که باکتری پیشتر پوست آسیب دیده را برای زندگی انتخاب کرده است با ضایعات پوستی مشخص میشوند.
دیفتری نوعی بیماری جدی است و در موارد شدید آن به کلیهها، قلب و سیستم عصبی آسیب میرساند. حتی کورینه باکتریهای دیگری هم کشف شدهاند که در برخی موارد با از کار انداختن سیستم ایمنی بدن، فرد را دچار بیماری کردند. در حالت جدی این موارد بیماری مننژیت و عفونتهای ادراری مشاهده شده است.
باکتری های پوست انسان: استافیلوکوک اپیدرمیدیس
این باکتریها عموما بی ضرراند و به ندرت فرد را به بیماری مبتلا میکنند. باکتری استافیلوکوک اپیدرمیدیس سد زیست لایهای ضخیمی تشکیل میدهند که میتواند به سطوح پلیمری بچسبد. این سد ماده لزجی است که باکتری را در برابر آنتی بیوتیکها، مواد شیمیایی و سایر مواد یا وضعیتهایی که خطرناک است محافظت میکند. این باکتری یکی از دلایل اصلی عفونتهای خونی در بیمارستان است و مقاومت بسیاری در برابر آنتی بیوتیکها دارد.
باکتری های پوست انسان: استافیلوکوکوس اورئوس
این نوع از باکتریها نوع معمولی از باکتریهای پوستاند که در نواحی بدن همانند پوست، حفره بینی و دستگاه تنفسی یافت میشوند. با اینکه برخی از استافیلوکوکوسها بی خطراند، برخی دیگر مثل استافیلوکوک اورئوس مقاوم به متیسیلین(MRSA) میتواند باعث بیماریهای جدی بشود.
این نوع از باکتری از طریق تماس فیزیکی، چین خوردگی پوست، برش و… ممکن است منجر به عفونت بشود. MRSA در صورت وقوع نیاز به بستری شدن دارد. این نوع باکتری در سطوح مختلفی قرار میگیرد که لوازم بیمارستانی از موارد شایع آن هستند. در صورتی که این نوع از باکتریها به سطوح زیرین پوست و سیستمهای بدنی برسند منجر به عفونت و حتی منجر به مرگ میشوند.
باکتری های پوست انسان: استرپتوکوک پیوژنز
این باکتری عموما در نواحی پوستی و گلو قرار میگیرند. پیوژنزها در این نواحی بدون اینکه مسئلهای ایجاد کنند زندگی میکنند.
همچنین این باکتریها میتواند در برخی موارد با در معرض خطر قرار دادن سیستم ایمنی بدن بیماریزا باشد. استرپتکوکوکها عامل تعدادی بیماری هم هستند که از عفونتهای خفیف تا بیماریهایی که زندگی انسان را به خطر میاندازند شامل میشوند.
برخی از این بیماریها شامل گلو درد، مخملک، زرد زخم، بیماری گوشتخوار، سندروم شوک سمی، گندخونی و تب روماتیسمی میشوند. سمی که این باکتریها تولید میکنند منجر به از بین رفتن سلولها، به ویژه گلبولهای قرمز و سفید میشوند.