افغانستان فضای خوبی برای سرمایه گذاری است

بابک ندرخانی مدیرعامل رهپویان در گفتگو با فدراسیون فناوری اطلاعات و ارتباطات ایران از افغانستان به عنوان فضای خوبی برای سرمایه گذاری فعالان ICT یاد کرد.

افغانستان به دلیل نزدیکی جغرافیایی و فرهنگی با ایران از ظرفیت بسیار بالایی برای فعالیت های اقتصادی بازرگانان و تاجران ایرانی برخوردار است. اما سوال اصلی اینجاست که آیا افغانستان فضای مناسبی برای فعالان حوزه ICT دارد یا خیر. بابک ندرخانی فعال اقتصادی که چندماهی است فعالیت خود در افغانستان را آغاز کرده در گفت و گو با سایت فدراسیون فاوای ایران از شرایط حضور در افغانستان می گوید.

او در خصوص فضای کار در حوزه ICT افغانستان می گوید: در حال حاضر آقای اشرف غنی به عنوان رییس جمهوری افغانستان به شدت برروی ایجاد شهر هوشمند، دیجیتال سازی و بستر های الکترونیک تاکید دارد. اما چند نکته در بحث افغانستان وجود دارد و کسانی که قصد حضور در افغانستان در بخش ICT دارند باید به آن توجه کنند. نخست اینکه هزینه ها و تجهیزات بسترهای الکترونیک را کشورهای اروپایی به طور خاص در افغانستان ارایه می دهند و در بسیاری از حوزه ها فعلا فضایی برای حضور ایرانی ها وجود ندارد. این حوزه ها بیشتر به بخش دولتی مرتبط می شود. اما در بخش خصوصی این فضا اکنون وجود دارد. به طور مثال شرکت ما در حال همکاری با مدارس(مکاتب) خصوصی در افغانستان است. بخش خصوصی در افغانستان هزینه های خودش را تامین می کند و ترجیح می دهند با ایران همکاری داشته باشند. چرا که آنها به ایران نزدیک هستند و دو طرف زبان و فرهنگ مشترک با یکدیگر دارند و در واقع نرم افزاری که دارند به زبان فارسی است. ولی در بخش های دولتی متاسفانه امکان فعالیت برای ایرانی ها چندان مقدور نیست.

ندرخانی افزود: نکته دیگری که وجود دارد این است که میزان قیمت تمام شده محصولات در افغانستان به شدت با داخل کشور متفاوت است. کسانی که علاقه مند هستند در حوزه ICT افغانستان فعالیت کنند، این موضوع را باید مدنظر قرار دهند که در افغانستان یک نرم افزار خیلی خوب حسابداری نهایت ۱۰۰ تا۲۰۰ دلار قیمت دارد. در صورتی که یک نرم افزار معمولی حسابداری ایرانی با قیمت یک تا دو میلیون تومان اصلا در بازار موجود نیست. نسخه های بسیار معمول نرم افزارهای داخلی زیر سه تا۴ میلیون تومان به فروش نمی رود. از همین رو افرادی که قصد ورود به بازار افغانستان را دارند باید به قیمت گذاری محصولات خود توجه کنند.

وی در ادامه می افزاید:بخش خصوصی افغانستان کاملا پتانسیل این را دارد که با ایران وارد همکاری شود. یکی از دغدغه هایی که بخش خصوصی افغانستان در حوزه فاوا دارد موضوع پشتیبانی است. آنها گلایه دارند که ایرانی ها کارهایی را در افغانستان راه اندازی کردند و سپس به ایران بازگشته اند و هیچگونه پشتیبانی انجام ندادند. اما اینکه تا چه حد این حرف ها به حق است مشخص نیست اما این نگرانی در میان آنها وجود دارد.

ندرخانی در خصوص حوزه هایی که قابلیت فعالیت برای ایرانی ها در افغانستان وجود دارد می گوید: در حال حاضر فضای فعالیت در حوزه نرم افزار بیشتر است. چرا که ایران تولید کننده عمده سخت افزار نیست و در مواردی هم که قابلیت آن وجود دارد به دلیل اینکه کمک ها در افغانستان از اروپا و امریکا دریافت می شود شرکت های مربوط به همان کشورها آن را نصب و راه اندازی می کنند. اروپا و امریکا به دلیل فساد اداری شدیدی که در دولت افغانستان وجود دارد پول مستقیم به آنها نمی دهند. به طور مثال در حال حاضر غربی ها مشغول ایجاد زیرساخت های فیبر نوری برای مدارس هستند. پول این پروژه را امریکایی ها پرداخت کردند و آلمانی ها نیز در حال اجرای آن هستند. از همین رو در بخش سخت افزار اجازه مانور داده نمی شود. یکی از همکارانی که در نمایشگاه اخیر ICT ایران در افغانستان حضور یافته بود، تابلوهایی را برای صرافی ها برای ثبت قیمت تولید کرده بود. از این نوع ابزارهایی که بتوان آن را به بخش خصوصی فروخت می توانیم موفق باشیم.

او اظهارکرد: اما در حوزه نرم افزار فضا به مراتب باز تر است. در حوزه بانکی فضا برای فعالیت بسیار زیاد است. چرا که هنوز مردم در افغانستان همگی حساب یا کارت بانکی ندارند و فروش دستگاه های پوز میتواند بسیار موفق باشد.حتی بانکداری الکترونیک هم راه اندازی نشده و فضا در این زمینه کاملا فراهم هست. حوزه های خدمات ارزش افزوده مبتنی بر بستر موبایل به مانند «وس»ها کاملا موضوع جدیدی است. همچنین ساختارهای تلویزیون های اینترنتی و رسانه های مرتبط با آنها نیز از قابلیت بالایی برای سرمایه گذاری برخوردار است. در بخش هایی که هیچگونه ارتباطی با دولت ندارد، فضا کاملا برای کار فراهم است. نرم افزارهای مالی و بانکی در افغانستان تقریبا برای همه حوزه های کسب وکار فراهم است. از جمله آن میتوان به بحث آموزش و پخش های مویگری اشاره کرد که اکنون فضای خوب و بکری دارد.

او در ادامه تاکید کرد: البته نباید فراموش کرد که موضوع «وس» لزوما این نیست که به فردی پیام کوتاه بدهیم و با پرداخت هزینه ماهیانه بسته خبری یا شعر ارسال کنیم. «وس» در ایران وارد فضایی شد که از ناآگاهی مردم سوء استفاده شد و میلیاردها تومان پول از جیب مردم رفت. منظور از وس، سرویس هایی شبیه روبیکا یا نماوا است که در آن بتوان یک سرویس چندرسانه ای در بستر موبایل ارایه داد. در افغانستان حدود ۶ اپراتور فعال تلفن همراه وجود دارد که یک رقابت قابل توجه نیز با یکدیگر دارند. همه آنها در بخش خصوصی هستند و بستر تلفن همراه و ۳G در افغانستان فراهم است. اگر بشود سرویس هایی در این چارچوب که مردم به شکل آگاهانه در بستر تلفن همراه سرویس دریافت کنند و پول پرداخت کنند، ایجاد شود، کاملا یک موضوع جدید است و به نظر می رسد سرمایه گذاری موفقی خواهد بود.

ندرخانی همچنین در خصوص نحوه حضور در افغانستان گفت: افرادی که علاقه مند به حضور در افغانستان هستند باید وارد شراکت با طرف های افغان شوند. چرا که آنجا بازار منحصر به فرد خود را دارد و بخش دولتی نیز به شدت مبتنی بر تصمیم های قائم به فرد و روابط شخصی است و اگر ایرانی ها مستقیم وارد شوند، ممکن است رقیب یا حریف شان با یک مجموعه افغان وارد مذاکره شود و فورا برای گرفتن کار از بخش دولتی وارد عمل شوند. در نتیجه به نظر من حتما باید در این زمینه تحقیقات لازم صورت گیرد و فردی را پیدا کنند که در ساختار دولتی افغانستان ذی نفوذ باشد.

او در خصوص علاقه افغان ها برای همکاری با ایرانی ها گفت: افغانستانی ها به شدت علاقه مند برای کار با ایران هستند. نفرت بسیار زیادی نسبت به امریکا و اروپا دارند و در واقع بخش فرهیخته و اقتصادی این کشور علاقه مند به کار با ایران هستند؛ به شرطی که در گام نخست قیمت ها را بر مبنای اقتصاد و فرهنگ آنجا بومی سازی کنیم و دوم اینکه اعتماد آنها را نیز به خود جلب کنیم.

ندرخانی گفت: افغانستان از جمله معدود کشورهایی است که به راحتی می توانیم انتقال ارز داشته باشیم و تعدا زیادی از خانواده های افغان در ایران حضور دارند که حاضر هستند در ایران ریال بدهند و افغانی دریافت کنند. در هفته دوپرواز مستقیم به فرودگاه کابل وجود دارد. افغانستانی ها نیز تمایل بسیار زیادی برای کار با ایران دارند و علی رغم نا امنی و درگیری در بخش هایی از افغانستان، مناطقی مانند کابل، هرات،قندهار و مزار شریف مناطقی است که هم جمعیت قابل ملاحظه ای دارند و به غیر از کابل جزء مناطق غربی افغانستان محسوب می شوند که به مرزهای ایران نزدیک هستند.

بابک ندرخانی مدیرعامل رهپویان در نخستین نمایشگاه ICT افغانستان حضور داشت و در خصوص اهمیت گسترش نرم افزارهای آموزشی آنلاین در افغانستان سخنرانی کرد. در حاشیه برگزاری این نمایشگاه رهپویان به عنوان اولین مؤسسه آموزشی در زمینه برگزاری آزمون های دوره ای با مکاتب خصوصی افغانستان قرارداد امضا کرد.

لینک خبر در خبرگزاری مهر

لینک خبر در روزنامه تعادل

لینک خبر در فدراسیون فناوری اطلاعات و ارتباطات ایران