کلاس هوشمند و آینده شغل معلمی
جهان امروز با سرعت بسیاری به سمت هوشمند شدن و دیجیتالی شدن حرکت می‌کند. با این حساب مسئله مهمی که وجود دارد آینده شغل معلمی و کلاس‌های درس است. در ادامه به مناسبت روز معلم به بررسی کلاس هوشمند و آینده شغل معلمی پرداخته‌ایم.
امروز یازدهم اردیبهشت به عنوان روز معلم نامگذاری شده است. این روز را در سراسر ایران جشن می‌گیرند و دانش آموزان از معلمان دلسوز خود قدردانی می‌کنند. اما نکته مهمی که در خصوص این روز وجود دارد این است که با توجه به پیشرفت فناوری در جهان آیا در آینده شغل معلمی همچنان وجود دارد یا خیر.
با مشاهده سرعت پیشرفت فناوری در سیستم‌های آموزشی هوشمند شدن کامل این امر در آینده‌ای نزدیک کاملا بدیهی است. در چنین شرایطی دبیران آموزشی باید به سمت هوشمندسازی آموزش‌های خود روی بیاورند و منابع آموزشی دیجیتال تولید کنند. این منابع آموزشی از طریق سامانه‌های آموزشی آنلاین و دی وی دی های آموزشی ویدئو محور یا به طور کل آموزش ویدئویی میسر می‌‍شود. اما مسئله اصلی این است که آیا حرفه معلمی پس از این هوشمندسازی حذف خواهد شد؟
جواب قطعی برای این سؤال وجود ندارد اما می‌توان این احتمال را داد که اگر این حرفه حذف نشود، شکل آن تغییر می‌کند. در وضعیت هوشمندسازی شده معلم دیگر نیازی نیست سر کلاس درس با دانش آموزان برخورد مستقیم داشته باشد. دانش آموز با منابع آموزشی که در اختیار دارد درس می‌خواند و در این حالت معلم نقش تولید کننده منابع را برعهده دارد و پس از آن به رفع اشکال می‌پردازد.
با این وجود در حالت هوشمندسازی همچنان معلمان نقش مهمی را ایفا می‌کنند و در تولید منابع آموزشی و رفع اشکال دانش آموزان حتی شاید بیشتر از گذشته درگیر می‌شوند. همچنین در این حالت دانش آموزان آزادی عمل بیشتری برای انتخاب دارند. اما نکته دیگری که در خصوص آینده حرفه معلمی وجود دارد استفاده از ربات در نقش معلم است.
ربات‌ها جایگزین معلمان می‌شوند؟
ربات‌ها قادر به ایفای نقش مهمی در آینده آموزش دانش آموزانند اما با این حال نمی‌توان گفت که به طور کامل جایگزین معلم‌ها می‌شوند. در زیر به مزایای هر دو پرداخته‌ایم.
مزایای انسان-معلم
انسان معلم با توجه به ویژگی‌های روانشناختی و اخلاقی که دارد مهارت‌های اجتماعی و تعامل متفاوتی نسبت به غیر انسان و ربات دارد. همچنین انسان احساس دارد که دستگاه و ربات فاقد آن است.
انسان ذاتا حرفه‌ای را یاد می‌گیرد و آموزش آن به دیگران را نیز می‌تواند یاد بگیرد اما ربات نیازمند برنامه نویسی پیچیده است و ممکن است در این بین خطاهایی هم رخ بدهد و عملکرد اشتباهی از طرف ربات سربزند.
با اینکه فناوری هر روز درحال پیچیده‌تر شدن است اما با اینحال همچنان ساختن رباتی که مهارت‌های انسانی و قدرت ارتباط با دیگران را داشته باشد پیچیده و حتی غیرمحتمل است.
مزایای ربات-معلم
ربات-معلم‌ها قادرند برنامه درس محور را با سرعت بالا انجام بدهند. ربات‌ها مجهز به هوش مصنوعی‌اند که از طریق این هوش می‌توانند فعالیت انسان را کپی برداری کنند. همچنین این هوش به ربات کمک می‌کند تا خطای کمتری در ارائه مباحث درسی داشته باشد.
با این وجود همچنان معلم-انسان‌ها ارجح تر هستند و ربات‌ها تنها می‌توانند دستیار معلمان باشند. البته ممکن است در آینده با پیشرفت فناوری جای این دو تغییر بکند اما از بین رفتن شغل معلمی در حال حاضر حتی برای چند سال آینده محال به نظر می‌رسد.