جدول تناوبی که معروف است به جدول مندلیف در اصل جدول مندلیف نیست. اولین کسی که جدول تناوبی را ایجاد کرد شخص یا اشخاصی غیر از مندلیف بودند. این جدول که در آن عناصر شیمیایی به ترتیب افزایش جرم اتمی نمایش داده میشوند تحول بزرگی در علم شیمی ایجاد کرد.
مبدع واقعی جدول تناوبی که کمتر اسم آن را حتی در کتابهای تخصصی شیمی هم میبینید شخصی به نام الکساندر امیل بگویه دو شانکورتوآ است. برای اینکه با او و سایر مبدعان جدول تناوبی آشنا شوید در پایین تاریخچه تکامل این جدول را قرار داده ایم.
تاریخچه تکامل جدول تناوبی مندلیوف
اکثر افراد فکر میکنند که مندلیف جدول تناوبی را ایجاد کرده است. مندلیف در واقع جدول تناوبیاش را در ۶ مارس سال ۱۸۶۹ میلادی معرفی کرد که در آن عناصر بر اساس افزایش جرم اتمی چیده شده است. درحالی که جدول مندلیف اولین جدولی بود که در دنیای شیمی پذیرفته شد، اولین جدولی نبود که معرفی شد.
برخی از عناصر مثل طلا، سولفور و کربن از دوران باستان شناخته شده بودند. شیمی دانان و کیمیاگران در قرن هفدهم میلادی به کار شناخت و کشف عناصر جدید پرداختند. در اوایل قرن نوزدهم میلادی، حدود ۴۷ عنصر کشف شدند که برای شیمیدانها این مقدار کافی بود تا آرایشی منظم بین آنها پیدا کنند.
جان نیولندز قانون اکتاو را بر همین اساس در سال ۱۸۶۵ معرفی کرد. قانون اکتاو دو عنصر در یک بسته داشت که جایی برای سایر عناصر کشف نشده باز نمیگذاشت و به همین خاطر مورد انتقاد قرار گرفت و پذیرفته نشد.
جدول مندلیف
یک سال قبلتر یعنی در سال ۱۸۶۴ میلادی لوتار می یر جدولی تناوبی منتشر کرد که ۲۸ عنصر در آن قرار داشت. جدول تناوبی می یر عناصر را بر اساس جرم اتمی کنار هم قرار داده بود. جدول تناوبی او عناصر را در ۶ خانواده با توجه به والانس مرتب سازی میکرد.
در حالی که جدول می یر شناخته شده است اما کسی درباره شانکورتوآ چیزی نشنیده است. شانکورتوآ اولین دانشمندی بود که اتمها را بر اساس جرم اتمی آنها کنار یکدیگر چید. در سال ۱۸۶۲ میلادی(پنج سال قبل از مندلیف) شانکورتوآ در مقالهای این دسته بندی را معرفی کرد.
مقاله منتشر شد اما جدول او در آن رسم نشد. در چاپ بعدی این مقاله جدول هم قرار داده شد ولی عده زیادی این مقاله را نخواندند. شانکورتوآ زمین شناس بود و مقاله او در خصوص مفاهیم زمین شناسی بود و به همین خاطر جدول او مورد توجه شیمی دانان آن زمان قرار نگرفت.
منبع: شیمی کنکور