یادگیری از طریق ویدیو و فیلم های آموزشی تدریس، طرفداران خاص خود را دارد که البته کم هم نیستند! اما اینکه فیلم آموزشی با چه کیفیتی و چطور فیلمبرداری شود هم مسئله مهمی است که باید به آن توجه ویژه داشت. ما در رهپویان دانش و اندیشه که به طور تخصصی در زمینه ضبط و تدوین فیلم های آموزشی و درسی فعالیت داریم.
می‌خواهیم به معرفی چند نکته مهم در فیلمبرداری ویدئو آموزشی و همچنین نکاتی که در فیلمبرداری ویدئوهای آموزشی رهپویان رعایت می‌شود، بپردازیم.
برای ورود به فروشگاه آنلاین رهپویان دانش کلیک کنید:: دی وی دی رهپویان
کاربرد فیلم های آموزشی و تدریس
بد نیست قبل از شروع نگاهی بیاندازیم به آمار جهانی که در زمینه استفاده از ویدئو آموزشی در تدریس وجود دارد.
پژوهش‌ها نشان می‌دهد که آموزش از طریق فیلم‌های آموزشی تا ۵۰ درصد یعنی ۵ برابر خواندن مطالب در ذهن ماندگاری دارد.
آمار جهانی نشان می‌دهد که ۶۷ درصد دبیران معتقدند تدریس ویدئویی در افزایش یادگیری دانش‌آموزان تاثیر بسیاری دارد.
همچنین ۴۶ درصد دبیران از این روش برای آموزش دانش‌آموزان خود استفاده می‌کنند.
مطالعه‌ای که در سال ۲۰۱۳ انجام شده، نشان می‌دهد که ۶۷ درصد فراگیران دوره های آنلاین یا غیر حضوری از ویدئو آموزشی استفاده کرده‌اند.
بیشتر بدانید: آموزش آنلاین یا حضوری؛ کدام بهتر است؟
راهکارهای بهتر شدن فیلم های آموزشی
موارد زیر کمک می‌کند تا ضمن آشنایی با نکات مهم در خصوص تولید فیلم آموزشی با روند تولید ویدئوهای آموزشی در رهپویان آشنا شوید.
فیلم های آموزشی رهپویان
1. زاویه مناسب دوربین
در ساختن فیلمی آموزشی باید توجه داشت که زاویه دوربین به صورت مستقیم باشد و از بالا یا پایین نباشد. معمولا فیلم‌های آموزشی که خارج از محیط‌های استودیویی تهیه می‌شوند، مشکلات این چنینی زیادی دارند. با استفاده از دوربین‌های خوب و انتخاب زاویه مناسب می‌توان تا حد زیادی این مشکل را بر طرف کرد.
روش ضبط فیلم های آموزشی رهپویان
در ساخت فیلم‌های آموزشی رهپویان هم سعی شده از بهترین امکانات و تجهیزات برای فیلمبرداری استفاده شود. در همین رابطه از دوربین‌های مارک «Black Magic» که از استاندارد کافی برای تهیه فیلم‌های استودیویی برخوردار است، استفاده می‌شود.
2. تغییر زاویه دوربین
فیلمبرداری در فیلم آموزشی نکته مهمی است. حتما توجه داشته باشید که استفاده از دوربین‌های بیشتر کمک می‌کند تا فیلم جذاب تر شود و دانش‌آموزان از دیدن فیلم آموزشی خسته نشوند.
همچنین استفاده از یک بک گراند ثابت باعث می‌شود تا دانش‌آموز از دیدن فیلم مورد نظر خسته شود. رنگ‌های استفاده شده در استودیو و پیش زمینه کار هم نکته مهمی است که در فیلمبرداری اهمیت بسیاری دارند.
روش ضبط فیلم های آموزشی رهپویان
فیلم‌های آموزشی موسسه رهپویان دانش و اندیشه با ۴ دوربین مختلف تصویربرداری می‌شوند؛ به طوری که یکی از دوربین‌ها به طور خاص جزئیات روی میز را ضبط می‌کند. قابلیت مهمی که به خصوص در تدریس دروس آزمایشگاهی اهمیت بسیاری دارد.
باید توجه داشت که در سایر کارهای آموزشی تنها از یک تخته آموزشی و میز استفاده می‌شود که در آنها فیلمبرداری معمولا با دوربین و زوایای ثابت انجام می‌شود.
کیفیت کلی و استاندارد تصاویر کاملا متناسب با یک کار آموزشی است به طوری که در مقایسه با سایر محصولات این موضوع کاملا مشهود است.
فیلم های آموزشی رهپویان
3. تدوین حرفه‌ای
بسیاری از افراد حوصله محدودی برای دیدن یک فیلم بلند دارند، برای همین اگر می‌خواهید دانش‌آموز شما نکات مهم ویدئو آموزشی را به یاد بیاورد، خوب است که ویدئو را به بخش‌های کوتاه‌تر تقسیم کنید و به اصطلاح فیلم‌ها را تدوین کنید.
وقتی هر نکته کلیدی بخش مورد نظر خودش را دارد و با تدوین خوب، سرفصل و تصویر مختص به خود را داشته باشد، ساده‌تر هم در ذهن دانش‌آموز می‌ماند. برای مثال تصور کنید که همین مطلب اگر چند بخش و تیتر و میان تیتر نداشت، چقدر خواندن آن سخت و طاقت فرسا می‌شد.
روش تدوین فیلم های آموزشی رهپویان
در دی وی دی های آموزشی موسسه رهپویان دانش و اندیشه هم به طور خاص تیم حرفه‌ای تدوین با تحصیلات مرتبط مشغول به فعالیت هستند. به همین منظور برای همه فیلم‌ها ووله اختصاصی، پیش زمینه و المان‌های گرافیکی آموزشی طراحی می‌شود.
همچنین فیلم‌ها دکوپاژ دارد و در حین تدریس اساتید به طوری که مشاهده فیلم آموزشی برای دانش‌آموز کسل کننده نباشد، سوئیچ بین دوربین‌ها و نماهای مختلف انجام می‌شود.
4. استفاده از انیمیشن
استفاده از انیمیشن‌هایی مثل نقاشی‌های مدل تخته وایت بوردی بسیار روشی مدرن و از نظر نمایشی مناسب برای درگیر کردن مخاطبان هستند. بهتر است حتما تیم سازنده با نرم‌افزارهای موجود برای ساخت انیمیشن آشنا باشند.
انیمیشن در فیلم های آموزشی رهپویان
در فیلم‌های آموزشی رهپویان هم به این موضوع توجه ویژه‌ای شده است. همچنین فیلم‌ها زیرنویس دارند و تیتراژ آغازی و پایانی آنها کاملا با نرم‌افزارهای گرافیکی طراحی شده‌اند.
بیشتر بخوانید::دی وی دی رهپویان خوبه؟ نظرسنجی دی وی دی های کنکور
5. نورپردازی حرفه‌ای
توجه به نورپردازی در ساخت فیلمی آموزشی بسیار مهم است. برای همین اولین کار این است که در استودیویی مناسب فیلمبرداری انجام شود. همچنین نورپردازی باید طبیعی به نظر بیاید.
نورپردازی در فیلم های آموزشی رهپویان
در فیلم‌های آموزشی رهپویان هم تلاش شده تا از ابزارهای استاندارد نورپردازی استفاده شود تا نتیجه کار مناسب مخاطبان باشد.
6. میکروفون و صداربرداری حرفه‌ای
برای ضبط صدا و صداگذاری از میکروفونی مناسب استفاده کنید. میکروفونی خوب کمک می‌کند تا پیام شما به شکل واضح در ویدئو آموزشی صدا را به مخاطب برساند.
صدابرداری در فیلم های آموزشی رهپویان
در ساخت فیلم‌های آموزشی رهپویان هم به کیفیت صدا و صدابرداری حرفه‌ای توجه ویژه‌ای شده است.
7. استودیو اختصاصی
حتما یک مکان مشخص برای فیلمبرداری انتخاب کنید. موقعیتی مطلوب برای فیلمبرداری می‌تواند جایی باشد که در آن استاد احساس راحتی داشته باشد و بتوان تجهیزات فیلمبرداری را در آن کار گذاشت.
بهترین مکان برای تهیه فیلم آموزشی استفاده از استودیوی تخصصی برای این کار است. جایی که صدا در آن در کمترین حد ممکن باشد و مزاحمت دیگری هم وجود نداشته باشد.
استودیوی فیلم های آموزشی رهپویان
استودیوی اختصاصی رهپویان نیز امکانات مناسبی دارد که ویدئوها را استاندارد می‌کند؛ به همین منظور در این استودیو از بورد هوشمندی استفاده می‌شود که استاد حین درس دادن می‌تواند مطالب درسی را نشان بدهد و روی آن تغییرات انجام دهد.
همچنین در حین تدریس استاد می‌تواند روی بورد آموزشی فیلم‌ها و کلیپ‌های مرتبط با مبحث درسی را نمایش بدهد.
در نوع رنگ آمیزی استودیو نیز سعی شده از ترکیب‌هایی استفاده شود که برای کودکان و نوجوانان، مخاطبان دی وی دی های آموزشی درسی، جذاب باشد.
فیلم های آموزشی رهپویان
8. بازبینی نهایی محصول
یک محصول آموزشی زمانی می‌تواند مفید باشد که تیم ناظر کیفی مشخصی با تحصیلات مرتبط روی محتوای آموزشی و فنی آن نظارت داشته باشند. موضوعی که در ساخت محصولات رهپویان توجه ویژه‌ای به آن می‌شود.
کنترل کیفی فیلم های آموزشی رهپویان
در رهپویان کنترل کیفی کاملا دقیقی هم روی محتوا و هم مسائل فنی انجام می‌شود. همچنین مولفان درسی روی محتوای کار نظارت دارند و سرگروه‌های دپارتمان‌های آموزشی نیز فیلم را بازبینی می‌کنند و در خصوص محصول نهایی تولید شده نظر می‌دهند.
در کنار نکات فنی و استفاده از تجهیزات مناسب برای تهیه فیلم آموزشی رعایت نکاتی توسط شخص آموزش دهنده نیز مهم است. موارد زیر به همین نکات اشاره دارد.
9. داشتن طرح تدریس
آمادگی قبلی برای تهیه فیلم آموزشی بسیار مهم است. بسیاری از افراد به خصوص آنهایی که از جلوی دوربین بودن خجالت می‌کشند، داشتن طرح قبلی و مرور کردن آن را با خود بیشتر می‌پسندند. همچنین قبل از شروع فیلمبرداری مثل یک کلاس واقعی، بهتر است مطالب درسی مرور شود.
10. معلم، نه بازیگر!
دانش‌آموز شما علاقه دارد با شخصیت شما ارتباط برقرار کند و برای همین باید در هنگام آموزش برای او کاراکتری ثابت داشته باشید. به صورت مستقیم با دوربین صحبت کنید و مفاهیم را با زبانی ساده و یک شکل که روزانه در کلاس از آن استفاده می‌کنید، به او انتقال دهید.
فیلم های آموزشی رهپویان
نیازی به داشتن فیلم‌نامه از پیش نوشته شده هم نیست، اگرچه داشتن طرحی مشخص بد نیست، فقط کافیست خودتان باشید و همان طور که هر روز درس می‌دهید، دانسته‌های خود را به دانش‌آموزان انتقال دهید.
اساتید و دبیران فیلم های آموزشی رهپویان
در محصولات رهپویان به این نکته توجه ویژه شده است و متناسب با درس مورد نظر و مخاطب آن از اساتیدی استفاده شده که قدرت ارتباطی بالایی دارند و به خوبی می‌توانند با مخاطب ارتباط برقرار کنند.
11. نظرسنجی از مخاطب
تجربه و تحقیقات نشان داده است که دانش‌آموزان از ویدئو آموزشی که در آن سوال پرسیده شود، بیشتر خوششان می‌آید.
سوال پرسیدن روشی پر قدرت برای ارتباط با دانش‌آموز و دانشجو در هر سنی است و آنها را تشویق می‌کند تا به جای نشستن و گوش دادن محض به مفاهیم آموزشی فکر کنند و ذهن‌شان درگیر شود.
12. مشاوره درسی
با دانش‌آموز خود انگار که واقعا سر کلاس هستید، به صورت مستقیم حرف بزنید و ذهن آنها را متمرکز به مفهوم تدریس شده کنید. اگر حین آموزش به آنها بگویید مطلبی را یادداشت کنند، با این کار آنها را تشویق می‌کنید تا ویدئو را دوباره هم ببینند.
فیلم های آموزشی رهپویان
همچنین می‌توان به دانش‌آموز گفت که سر جایش بنشیند و به موضوع تدریس شده توجه کند. همچنین می‌توان این ارتباط را به صورت طنز برقرار کرد.
13. پوشش مناسب
برای تاثیر گذاشتن روی مخاطب و دانش‌آموزان بهتر است از پوشش مناسب استفاده شود. با توجه به اینکه مخاطب شما دانش‌آموز و به دنبال کسب دانش است، پس باید حتما به این نکته توجه داشت. همچنین برای انتخاب نوع پوشش، توجه به نوع مخاطب هم مهم است.
روانشناسی مخاطب در فیلم های آموزشی رهپویان
در محصولات رهپویان هم اساتید با توجه به گروه سنی مخاطب، ادبیات مختلفی دارند. به طور مثال در فیلم‌های آموزشی که برای دبستانی‌ها ساخته می‌شود، فضا تعاملی‌تر است و از کاراکترهایی مثل موش انیمیشنی و … استفاده می‌شود.
همچنین گهگاه دانش‌آموز یا کودکی هم کنار استاد وارد محیط آموزشی استودیو می‌شود تا جذابیت کار برای مخاطبان کوچکتر بیشتر شود.
محمد امین ولی خانی چند نکته در مورد ضبط ویدو آموزشی بسیار مفید بود.